Chẩn đoán và phát hiện bệnh lý tâm thần từ các triệu chứng cơ bản

Bệnh lý tâm thần thường không dễ nhận biết như các bệnh lý thể chất. Tuy nhiên, việc phát hiện sớm thông qua các triệu chứng cơ bản có thể giúp người bệnh nhận được điều trị kịp thời, cải thiện chất lượng cuộc sống.

Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về cách nhận biết các dấu hiệu bệnh lý tâm thần và hướng dẫn cách tìm nơi khám và bác sĩ tốt.

1. Các triệu chứng cơ bản của bệnh lý tâm thần

Dưới đây là những nhóm triệu chứng phổ biến mà bạn cần lưu ý:

1.1. Thay đổi về cảm xúc

• Lo âu kéo dài: Cảm giác bất an, lo lắng không rõ lý do, hoặc cảm giác sợ hãi vô cớ.
• Trầm cảm: Tâm trạng buồn bã kéo dài, cảm giác vô vọng, mất hứng thú với những hoạt động thường ngày.
• Tức giận, dễ cáu gắt: Phản ứng cảm xúc không phù hợp với tình huống, hoặc thay đổi tâm trạng đột ngột.

1.2. Thay đổi về hành vi

• Hành vi bất thường: Hành động lặp đi lặp lại, tự làm hại bản thân, hoặc có những thói quen kỳ lạ không rõ nguyên nhân.
• Xa lánh xã hội: Tránh né giao tiếp với người thân, bạn bè, đồng nghiệp.
• Lạm dụng chất kích thích: Lạm dụng rượu, thuốc lá, hoặc ma túy để giảm căng thẳng.

1.3. Thay đổi về suy nghĩ

• Suy nghĩ tiêu cực: Cảm giác vô giá trị, tự trách móc bản thân, hoặc ý nghĩ tự tử.
• Ảo tưởng và ảo giác: Nhìn thấy, nghe thấy những thứ không có thật, hoặc tin tưởng vào những điều phi lý.

1.4. Thay đổi về thể chất

• Rối loạn giấc ngủ: Khó ngủ, ngủ quá nhiều, hoặc gặp ác mộng thường xuyên.
• Mệt mỏi kéo dài: Cảm giác kiệt sức dù không hoạt động nhiều.
• Thay đổi cân nặng: Sụt cân hoặc tăng cân bất thường.

Cảm giác bất an, lo lắng không rõ lý do, hoặc cảm giác sợ hãi vô cớ

2. Các bước chẩn đoán và tìm nơi khám bệnh lý tâm thần

2.1. Tìm hiểu và ghi nhận triệu chứng

• Quan sát bản thân hoặc người thân: Lưu ý các thay đổi về cảm xúc, hành vi và suy nghĩ.
• Ghi chú các triệu chứng: Liệt kê thời gian bắt đầu, tần suất và mức độ nghiêm trọng của triệu chứng.

2.2. Tìm kiếm nơi khám uy tín

• Các bệnh viện chuyên khoa tâm thần: Các bệnh viện lớn như Bệnh viện Tâm thần Trung ương hoặc khoa tâm thần tại các bệnh viện đa khoa đều có đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm.
• Phòng khám tư nhân: Những phòng khám uy tín với các bác sĩ tâm thần được cấp phép hành nghề có thể là lựa chọn tốt.
• Các tổ chức hỗ trợ tâm thần: Một số tổ chức phi lợi nhuận cung cấp dịch vụ tư vấn và điều trị tâm thần miễn phí hoặc chi phí thấp.

2.3. Tiêu chí chọn bác sĩ tâm thần tốt

• Bằng cấp chuyên môn: Đảm bảo bác sĩ có bằng cấp chuyên môn về tâm thần học.
• Kinh nghiệm: Tìm kiếm bác sĩ có kinh nghiệm trong lĩnh vực bạn đang cần hỗ trợ, như rối loạn lo âu, trầm cảm, hay tâm thần phân liệt.
• Đánh giá từ bệnh nhân: Đọc các nhận xét và đánh giá của bệnh nhân khác để hiểu thêm về chất lượng dịch vụ.
• Khả năng giao tiếp: Một bác sĩ tâm thần tốt cần có kỹ năng lắng nghe, đồng cảm và xây dựng sự tin tưởng với bệnh nhân.

3. Phương pháp điều trị và hỗ trợ

Điều trị bệnh lý tâm thần thường bao gồm kết hợp các phương pháp sau:

3.1. Tâm lý trị liệu

• Trị liệu nhận thức – hành vi (CBT): Giúp thay đổi suy nghĩ tiêu cực và phát triển các hành vi tích cực.
• Trị liệu nhóm: Cung cấp môi trường hỗ trợ từ những người có trải nghiệm tương tự.

3.2. Dùng thuốc

• Bác sĩ có thể kê các loại thuốc chống lo âu, chống trầm cảm hoặc thuốc an thần tùy theo tình trạng cụ thể của bệnh nhân.

3.3. Hỗ trợ từ gia đình

• Lắng nghe và đồng hành: Gia đình cần tạo môi trường an toàn và hỗ trợ tinh thần.
• Tham gia cùng bác sĩ: Học cách chăm sóc và giúp bệnh nhân tuân thủ điều trị.

4. Một số lưu ý khi tìm kiếm sự giúp đỡ

• Không tự chẩn đoán và điều trị: Triệu chứng tâm thần cần được đánh giá bởi chuyên gia, tránh tự sử dụng thuốc hoặc các biện pháp không đúng cách.
• Không kỳ thị: Hãy coi việc khám tâm thần giống như bất kỳ cuộc khám bệnh thông thường nào, không nên e ngại hay che giấu.
• Kiên trì điều trị: Kết quả cải thiện thường không đến ngay lập tức. Điều quan trọng là bệnh nhân và gia đình cần kiên trì theo chỉ dẫn của bác sĩ.

Với kinh nghiệm hơn 15 năm trong lĩnh vực tâm thần kinh, Phòng khám Tâm Thần Kinh Bác sĩ Nguyễn Thế Hùng là địa chỉ tin cậy cho những ai đang gặp phải các vấn đề về giấc ngủ, trầm cảm, stress và các rối loạn tâm lý khác…

Phòng khám tự hào là nơi mang đến cho bệnh nhân những giải pháp toàn diện, giúp cải thiện chất lượng cuộc sống và tìm lại sự cân bằng về thể chất và tinh thần.

Bs. CKI. Nguyễn Thế Hùng – phó khoa khám bệnh viện Tâm Thần TP.HCM

Với hơn 15 kinh nghiệm trong lĩnh vực tâm thần,Bác sĩ chuyên khoa I Nguyễn Thế Hùng, Phó khoa Khám của Bệnh viện Tâm thần TP.HCM, là một trong những chuyên gia hàng đầu trong việc chẩn đoán và điều trị các rối loạn tâm thần.